Lào Cai: Kiểm soát chặt xuất khẩu quặng sắt

Thực hiện chủ trương của Chính phủ “siết” kiểm soát khai thác, buôn bán, vận chuyển trái phép khoáng sản, Hải quan Lào Cai luôn tăng cường giám sát, kiểm soát chặt các lô hàng quặng sắt xuất khẩu.

Xuất khẩu quặng sắt giảm

Khoảng 5 năm về trước, khi quy mô ngành công nghiệp phát triển còn nhỏ, trình độ sản xuất thấp thì Lào Cai là một trong những tỉnh khai thác và xuất khẩu lượng quặng các loại (nhất là quặng sắt) khá nhiều sang Trung Quốc, có năm vài triệu tấn. Tuy nhiên, mấy năm gần đây, công nghiệp Lào Cai đã có những bước phát triển đáng kể về quy mô và trình độ sản xuất, đặc biệt năm 2014, Nhà máy Gang thép Lào Cai đã đi vào hoạt động, nguồn quặng sắt khai thác tại địa phương tập trung chủ yếu cung cấp cho nhà máy này khiến việc xuất khẩu quặng sắt giảm đi nhiều.

Theo thống kê của Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Lào Cai, 5 tháng đầu năm 2015, tổng kim ngạch quặng sắt xuất khẩu qua cửa khẩu Lào Cai ước tính chỉ vào khoảng 1,690 triệu USD. Từ năm 2014 đến nay, số doanh nghiệp được phép xuất khẩu quặng sắt ở Lào Cai cũng chỉ có vài doanh nghiệp, chủ yếu do Công ty Tổng hợp Minh Đức và Công ty TNHH Lan Anh của tỉnh thực hiện, nguồn quặng lấy từ mỏ Quý Sa ở huyện Văn Bàn. Lượng quặng sắt do 2 doanh nghiệp trên xuất khẩu trong năm 2014 và 5 tháng đầu năm 2015 không nhiều, việc xuất khẩu không thường xuyên.

Trong số 400.000 tấn quặng sắt Công ty Lan Anh được cấp hạn ngạch xuất khẩu, tính đến nay mới xuất khoảng 50.000 tấn. Công ty Minh Đức được cấp hạn ngạch xuất khẩu 500.000 tấn quặng sắt, năm 2014 mới mở tờ khai xuất 60.000 tấn, từ đầu năm đến nay hầu như chưa xuất khẩu lô hàng nào.

Vẫn tăng cường kiểm soát

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc tăng cường hiệu quả thực thi chính sách pháp luật về khoáng sản, trong tháng 5/2015, Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Cục Hải quan Lào Cai tăng cường kiểm soát hoạt động xuất khẩu, vận chuyển khoáng sản, kiểm tra, giám sát chặt chẽ các lô hàng khoáng sản xuất khẩu qua cửa khẩu, tránh các đối tượng lợi dụng hoạt động thương mại để buôn lậu khoáng sản làm thất thoát tài nguyên quốc gia và thất thu thuế cho ngân sách nhà nước. Đồng thời, tăng cường thu thập thông tin phục vụ kiểm tra sau thông quan và thực hiện kiểm tra sau thông quan đối với các doanh nghiệp xuất khẩu khoáng sản có nghi vấn vi phạm.

Ông Nguyễn Quyết Chiến- Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu quốc tế Lào Cai- cho biết: Tại cửa khẩu Lào Cai hiện nay, việc kiểm soát xuất khẩu quặng sắt ngoài sự kiểm soát chặt của hải quan còn có các lực lượng chuyên ngành liên quan như công an, quản lý cửa khẩu, quản lý thị trường… tham gia. Mặc dù quy trình thủ tục hải quan có phân “luồng xanh (không phải kiểm tra hồ sơ và thực tế lô hàng)”, “luồng vàng (kiểm tra hồ sơ)” để ưu tiên các doanh nghiệp thực thi pháp luật tốt nhằm đơn giản hóa thủ tục, giảm thời gian thông quan cho doanh nghiệp, nhưng với các lô hàng quặng sắt xuất khẩu thì dù doanh nghiệp có thực thi tốt pháp luật, Hải quan Lào Cai vẫn tiến hành kiểm tra thực tế toàn bộ lô hàng. Khi cân trọng lượng quặng xuất khẩu bằng cân điện tử phải có đủ lực lượng liên ngành nói trên thực hiện và ký kết biên bản xác nhận. Việc lấy mẫu quặng doanh nghiệp xuất khẩu đi kiểm định về chủng loại, mẫu mã, chất lượng… được thực hiện đúng quy trình, quy định…